8x Gebouwen waarvan je niet wist dat ze van Philips waren

Dat Philips het aanzicht van Eindhoven voor altijd heeft veranderd, weten de meeste mensen wel. Hele wijken zijn in de hoogtijdagen van het bedrijf ontwikkeld. Strijp-S, en -T en -R, Philipsdorp en iconische gebouwen als de Witte Dame en het Natlab. Huis-architect Dirk Roosenburg heeft bij veel van die projecten zijn stempel gedrukt. Maar Philips-architectuur zit soms ook op plekken waar je het niet zo snel verwacht. Een overzicht van acht bijzondere gebouwen in Eindhoven die we óók aan Anton en Gerard Philips danken.

Voormalige Philips Bedrijfsschool

Sinds 1920 organiseerde de afdeling Onderwijs en Volksontwikkeling bij Philips de bedrijfsopleidingen. Eerst in een gebouw aan de Frederiklaan, maar dat wordt tijdens de Tweede Wereldoorlog onherstelbaar beschadigd. Het nieuwe gebouw, naar ontwerp van Dirk Roosenburg, wordt in 1949 afgerond. Later zitten hier het technisch lyceum, het ROC en het Summa College. Diederendirrix transformeerde het pand in 422 woningen. Ook vind je er een vestiging van restaurant Loetje.

Kastanjelaan 1

Temporary Art Centre

Het TAC is nu een culturele broedplaats, maar wist je dat hier ooit de Philips-personeelswinkel zat? Het Het pand tegenover het PSV-stadion huisvest zo’n 80 ateliers en werkplaatsen en regelmatig worden er feesten, voorstellingen en exposities georganiseerd. Op dit moment zijn ze tijdelijk in verbouwing. Check het nomadische programma van TAC hier. 

Vonderweg 1 

Philips Stadion

Op een grasveldje tussen de stad en de fabrieken van Strijp-S, bouwde Philips begin vorige eeuw een sportpark voor de bewoners van de wijk Philipsdorp. Op 12 december 1910 wordt het Philips-elftal opgericht, de voorloper van PSV. De thuisbasis van PSV is nog altijd op deze plek: een voetbalstadion met ruimte voor 35.150 bezoekers gelegen in het centrum van de stad.

Frederiklaan 10 

Villa de Laak

De Laak is niet vrij toegankelijk maar vanaf de Parklaan wel goed te bekijken. De woning uit 1907 was een opdracht van Anton Philips, die samen met zijn vrouw Henriëtte een van de bewoners is geweest. De villa is gebouwd door Johan Wilhelm Hanrath, de tuin is aangelegd door Leonard Springer. Als je de Nachtegaallaan oploopt, zie je aan je rechterhand ook het bijbehorende koetshuis liggen. 

Parklaan 99

Pullman Hotel

Om gasten luxe te kunnen ontvangen, bouwde Philips een groot, modern hotel aan de Vestdijk. De naam van het hotel, Cocagne, verwees naar het land van Kokanje, oftewel Luilekkerland. Nog altijd is dit een belangrijk hotel in de stad, inmiddels met de naam Pullman Eindhoven Cocagne. 

Vestdijk 47

Evoluon

Deze iconische ufo kennen we allemaal wel. Misschien kwam je hier als kind al, toen het Evoluon nog een educatief technologiemuseum was. Sinds 1996 is het in gebruik als congrescentrum en evenementenlocatie. Het Evoluon is in 1966 door Philips cadeau gedaan aan de stad, toen het bedrijf 75 jaar bestond. Het gebouw heeft een diameter van 77 meter en is ontworpen door Louis Kalff en Leo de Bever.

Noord Brabantlaan 1A

Basisschool Reigerlaan

Vlakbij De Laak vind je ook de eerste Nutsschool van Eindhoven, die sinds 1915 huisvest aan de Reigerlaan. In het katholieke Eindhoven groeit in die periode de vraag naar onderwijs dat in levensbeschouwelijk opzicht neutraal is, mede door de toestroom van Philips-medewerkers uit andere delen van Nederland. Het is onder meer Anton Philips die de school financieel steunt en er ook zijn eigen kinderen onderwijs laat volgen. De school is een ontwerp van architect Hanrath.

Reigerlaan 3

De Sterrenwacht

In 1935 wordt de Eindhovense Weer- en Sterrenkundige Kring opgericht. In het begin zijn het vooral Philips-werknemers met een interesse in weer- en sterrenkunde, later treden ook andere leden toe. Kort na de oprichting groeit ook de wens tot een eigen sterrenwacht. In 1938 wordt de eerste steen gelegd in het Stadswandelpark. Daar, aan de rand van de stad, is het in die tijd nog een echt donkere plek. Het ontwerp is van Philips-architect Louis Kalff. De Sterrenwacht is nog altijd te bezoeken.

Alberdingk Thijmlaan 3

…. en hele fijne parken

Trouwens, niet alleen de stad is gevormd door Philips. Als tegenhanger van alle stenen gebouwen, werden ook mooie parken rond Eindhoven aangelegd. In 1920 gaven Anton Philips en zijn vrouw Anna Philips de Jongh het Philips de Jonghpark aan de gemeente Eindhoven. In 1966 werd het Philips van Lenneppark aan de bewoners van Eindhoven geschonken, ter ere van het 75-jarig bestaan van Philips. De nabijgelegen Philips Fruittuin stamt uit de jaren 30 en was aanvankelijke een werkverschaffingsproject. In de crisisjaren konden werknemers zo toch aan het werk blijven én werden medewerkers van vers fruit voorzien.